Aankomende zondag (27 augustus) wordt het derde Bomans Schaaktoernooi georganiseerd. Een bijzonder evenement aangezien we ook een levend schaakspel houden. Dat is geen toeval: 53 jaar geleden was Godfried Bomans namelijk samen met wereldkampioen Max Euwe de hoofdrolspeler in een levend schaakspel dat op exact dezelfde plek werd gehouden.
Extra bijzonder is dat ons lid Jan Burggraaf er 53 jaar geleden al bij was! Hij heeft, 53 jaar na dato, een verslag geschreven van het evenement. Hij weet zelfs te vermelden welke partij destijds werd gespeeld door de Bomans en Euwe. Hieronder het verslag van zijn hand:
De Bomans Mythe
Met alle respect voor de mythen en sages die onze volksheld Bomans omringen doe ik verslag van het spel met levende stukken op het Doelenplein te Haarlem. Omgeven door middeleeuwse trapgeveltjes vierden wij op 29 augustus 1970 het 10-jarig bestaan van de societeit Koinonia in het besef dat deze historische entourage plaats zou gaan maken voor de zakelijkheid van een betonnen stadsbibliotheek.
Het was een zonnige zaterdagmiddag en het plein was ingericht voor een klassiek ridderspel met Euwe en Bomans op umpirestoelen en voorzien van microfoontjes. En dan…..daar komen de schutters,daar komen ze aan ! 32 societeitsleden met hesjes die hun plaats in de beginstelling aangeven. Een wulpse dame wordt de raadsheer van c1. Witspeler Bomans grijpt meteen zijn microfoon en roept naar de overkant: “Dat stuk van mij, daar blijf je vanaf vriend!” Euwe bromt: “Dat zullen we eens zien”. De partij begint. Het is een Open Spanjaard zoals Euwe er tientallen gespeeld en gewonnen heeft. Ook nu gaat het de kant op van een beduidend beter eindspel voor de grootmeester. Na 37 zetten staat het Wit (Bomans) Kd3,Le3 en pionnen op a2,b2,e5 en f4. En Zwart (Euwe) Kg3,Le7 en pionnen a6,b5,c5,f7 en h7. Zou die Bomans helderziende zijn vraag ik me af: Het unieke stuk van Godfried doet nog steeds mee!
De pot gaat verder met 38.f5 h5 39.Lh6 h4 40.f6 Ld8 41.e6 fxe6 42.f7 Le7 43.f8Q Lxf8 44.Lxf8 h3 45.Lxc5 e5! en opgegeven want na 46.Ld6 Kf4 loopt de h-pion gewoon door. Deze subtiliteit ontgaat velen. De verwarring is groot nu de partij niet met een daverend mat eindigt. Inmiddels hebben de matadoren volgens script al hun plaatsen verlaten. De verslaggever van dagblad De Tijd vertelt zijn lezers op maandag dat Euwe er na anderhalf uur en 45 zetten zomaar mee opgehouden is.
Niet toevallig sta ik bij de stoel van Bomans en vraag de maestro hoe het nu precies zat met Lc1.Hij vertrouwt mij toe : wij speelden een partij na die Euwe voor de oorlog gewonnen heeft.Ik weet niet meer van wie maar ik hield mij aan de afspraken en daarom heeft hij nu weer gewonnen.Met de moderne techniek is dit raadsel snel opgelost.Het ging om Hans Johner versus Max Euwe,Zurich 28 juli 1934;nu opnieuw afgespeeld in een tempo van precies 1 minuut per speler per zet.Pietje Precies Euwe had zijn horloge daarvoor naast zich neergelegd.Alles moest exact gaan zoals hij het bedacht had.
Jan Burggraaf 20 augustus 2023